C Z E R W I E C
Projekt zrodził się z fascynacji światem przyrody, muzyki ludowej i tradycji. Inspiracją do jego tworzenia stały się Kurpie Zielone, ze swym kulturowym i przyrodniczym bogactwem. Zielnik jest autorskim projektem Agnieszki Zielewicz do którego barwną, klimatyczną oprawę muzyczną tworzy Kapela Miód na Serce.
Zielnik łączy i przeplata:
12 kurpiowskich pieśni z udziałem tradycyjnych instrumentów: liry korbowej, barabanu, skrzypiec, basetli i bębenka obręczowego;
12 obrazów stworzonych ze słów kurpiowskich pieśni, barwnej gwary, naturalnych roślin, wycinanki, koronki i grafiki;
Zielnik jest otwarty, jego karty „zapisywać będą” zaproszeni do współpracy kurpiowscy twórcy i artyści.
————————————————————————————————————————————————————————————–
L I P I E C
Kilka fotek z zielnikowych przygotowań
Obrazy powstają powoli, przy pomocy wielu osób, którym z serca dziękuję.
Zielnikowe obrazy to teksty ze zbioru ks. Władysława Skierkowskiego „Puszcza Kurpiowska w pieśni” (spisane w latach 1913-1939) , przeplatane roślinami, koronką, kurpiowską wycinanką, rysunkiem. Oprawione w pachnące żywicą i woskiem rustykalne ramy zrobione z pszczelich ramek.
Serdeczny uśmiech za pomoc i wsparcie kieruje do artystów i twórców ludowych za bezinteresowne wsparcie
Anna Stomska – wycinanka kurpiowska (Zbójna)
Elżbieta Kaszania – wycinanka kurpiowska (Rozogi)
Teresa Pardo – koronka kurpiowska (Łomża)
Laura Bziukiewicz – koronka frywolitkowa (Muzeum Kurpiowskie w Wachu)
Natalia Tułowiecka – rysunek farbą akrylową (Galeria Sztuki
Współczesnej, Łomża)
Oprawę muzyczną obrazów tworzy Kapela Miód na Serce.
—————————————————————————————————————————————————————————————–
SIERPIEŃ
Serdecznie podziękowania dla Związku Kurpiów za objęcie Zielnika Honorowym Patronatem.
————————————————————————————————————————
W R Z E S I E Ń
O B R A Z „Ł Ą K A”
Oto i on- pierwszy z 12 obrazów Zielnika Kurpiowskiego.
Po długich przygotowaniach mam przyjemność zaprezentować pierwsze jego karty. Zapraszam Was obejrzenia, do poczytania, do wysłuchania.
Obraz „Łąka” przeplata tekst pieśni, suszone rośliny i piękną frywolitkową koronkę wykonaną przez p. Laurę Bziukiewicz z Muzeum Kurpiowskiego w Wachu, której serdecznie dziękuję za pomoc.
Oprawę muzyczną obrazów tworzy Kapela Miód na Serce ❤️
T E K S T P I E Ś N I -„Tam za Warsiawo siedem nil” (Ks. Władysław Skierkowski,„Puszcza Kurpiowska w Pieśni”, pieśń 20, tom I)
Tam za Warsiawo siedem nil, x2
Tam sie łuncanka zieleni. x2
A na ty łunce lescyna, x2
Tamoj siedziała dziwcyna. x2
Tamoj dziwcyna siedziała, x2
Złociste włosy cesała. x2
Ach moje włosy złociste, x2
Słuzyłyście mi w paniaństwie. x2
A teroz słuzyć nie chcecie, x2
Pod bziały welan pójdziecie. x2
A z pod welana do gaju, x2
Tam sie druzbozie zbzirajo. x2
——————————————————————————————–
O B R A Z „P O Z I O M K A „
Poziomka i lira korbowa- to kolejny duet Zielnika❤
Tekst pieśń „Wesoło niedziela idzie” zaczerpnięta została z zeszytów ks. Władysława Skierkowskiego „Puszcza Kurpiowska w pieśni”.
W roku 1929 pieśń tą śpiewała p. Niecewiczowa z Łysych, dzisiaj znalazła swoje miejsce w Zielniku.
Serdeczne podziękowania kierujmy o Natalii Tułowieckiej (Galeria Sztuki Współczesnej w Łomży), za rysunek farba akrylową oraz do Grzegorza Sekmistrza i Regionalnego Ośrodka Kultury za pomoc w nagraniach studyjnych.
T E K S T P I E Ś N I „Wesoła niedziela idzie” (Ks. Władysław Skierkowski „Puszcza Kurpiowska w Pieśni”, pieśń 549)
Wesoła niedziela idzie, weselu sie wsyscy ludzie.
A jek jo mum wesoło być, moja niła ma zamunz iść.
Niech tam idzie, bandzie zdrowa, jo kawalir, una wdowa. Stoi u mnie kuń gotowy, pojade jo do swy wdowy.
I przyjechoł w podwórecko, zakołatoł w okanecko:
Cy ty, wdowo spis, cy cujes, cy me Jónka przenocujes ?
Ani jo spsie, ani cuje, Ciebzie Jónku przenocuje.
Rośnie trawka w ogródecku, puść kunika mój Jónecku.
A mamusia usłysała, z kimeś córko rozmaziała?
O psierzynce, mamo moja, coś ni krótko ukrojiła.
Łukrujze ni równo z głowo, co sie cała pod nio schowum,
Nietylo jo sama siebzie i Jasiańka koło siebzie.
P A Ź D Z I E R N I K
R U T K A ?
W wielu tekstach występuje R U T A, jedna z najstarszych roślin zielarskich, o drobnych, żółtych kwiatach, symbolizująca czystość i niewinność. Była jednym z „panieńskich ziół”, a jej kwiatów używano jako dodatek do wianków ślubnych. RUTA rosnąca w przydomowym ogródku dawała do zrozumienia, że w domu jest panna na wydaniu.
Przedstawiam fragmenty trzech pieśni z tym motywem roślinnym:Rośnie ruta kele drogi, to panieńske ziele,
Nie rozmozioj panienecko z kawalerem ziele.
Bo kawaler zielki sielma, Boga sie nie boi,
Rence ścisko, twarz całuje, o duse nie stoi…Jom ciebzie prosił o prześcionusek,
Aś ty ni dała z ruty zionusek.
Z ruty zionusek, z ruty rociany,
Boś ty moj Jasieniek, boś ty kochany…Cyrwuna rutka, modry ksiat,
Wandruj dziwcyno ze mno w świat.
A jek ja bande wandrować,
Bando sie ludzie dziwować….
L I S T O P A D
Dzisiaj w naszej odsłonie, zapraszamy posłuchajcie – skrzypiec, basów i bębenka. Kapela Miód na Serce.
.
Chto sie załuje moji młodości.
Tatulek załuje, talorki rachuje,
Tylo je oddać, tylo je oddać.
Latajo ptoski po wysokości,
Chto sie załuje moji młodości.
Braciszek załuje, kuniki sykuje,
Tylo je oddać, tylo je oddać.
Latajo ptoski po wysokości,
Chto sie załuje moji młodości.
Matulka załuje, poduski sykuje,
Tylo je oddać, tylo je oddać.
Latajo ptoski po wysokości,
Chto sie załuje moji młodości.
Siestrzycka załuje, kitelki rachuje,
Tylo je oddać, tylo je oddać
G R U D Z I E Ń
Wcoraj była niedziółecka, dziś poniedziałek,
Niespodoboł ni sie zaden tylo psisarek.
Bo psisarek, kunisarek, to drobno psise,
W prawej rance psióro trzyma, liwo kołyse.
Oj kołyse, oj kołyse, tylo nie swoje,
Tylo tygo zielmoznygo, co ma pokoje.
——————————————————————————————————————————————————————————–
S T Y C Z E Ń
Obraz „Bratki” powstał przy współpracy z Anną Stomską ze Zbójnej, która wykonała na potrzeby projektu wycinankę kurpiowską.
Muzyka: Agnieszka Zielewicz- lira korbowa/śpiew
TEKST PIEŚNI „Niesiunc wysoko”
Niesiunc wysoko, słunko nad zachodem,
Psiele dziewcyna lanek nad ogrodem.
Przylecioł do nij prześlicny ptosecek,
I przynius ci jej z liliji ksiotecek.
Li i, moje lili, lilijowy ksiecie,
A cyz mój Jasieniek zyje na tym śwecie?
Oj zyje, un zyje, na wojnie wojuje,
Proś Boga, dziewcyno, do cie przywendruje.
Prosiłam, prosiłam, ni moge uprosić,
Musis mój Jasieńku, sabelenke nosić.
Prosiłam ja Boga i śwenty Barbary,
Zeby mój Jasieniek nie stawoł do niary.
————————————————————————————————————————————————————
O B R A Z ” MAKI”
Barwny, pachnący latem obraz „Maki” prezentuje pieśń pt.: „Mamusiu moja, jam córka twoja”. Obraz tworzy kompozycja suszonych polnych roślin z elementami malarstwa gwasz w wykonaniu Barbry Grużewskiej. Po raz kolejny dziękuję za pomoc i wsparcie.
, 
TEKST PIEŚNI nr 263 „Mamusiu moja, jam córka twoja”
Mamusiu moja, jam córka twoja
Pude do dwora słuzyć,
Bo tam w tym dworze, mamusiu moja,
Mozna rozkosy uzyć.
Bo tam w tym dworze, mamusiu moja,
Zielune suknie krajo;
Bo tam w tym dworze, mamusiu moja,
Co rocek wypłacajo.
Przesed juz rocek, przesed juz rocek,
Przesło juz i półtora,
Idzie dziwcyna, idzie jedyna,
Idzie, płace ze dwora.
Mamusiu moja, mamusiu moja,
Stała ni sie przygoda:
Ziłam zionusek siednioruciany,
Zabrała ni go woda.
Córusiu moja, córusiu moja!
Zionek twoj nie zginie!
Mum jo tu jedno siwo gunsańke,
Una za nim popłynie!
Gunsańka płynie, wódańka ginie,
A zionka nie znajdujo.
Dziwcyna mdleje, Jasiul sie śnieje,
Patrzajuncy za nio.
L U T Y
OBRAZ „ZBOŻA”
Jesienne plony z pól……
Współpraca z Agatą Kotlarczuk (rysunek kredką) oraz studio FOTO GABS z Łomży (fotografia studyjna obrazów).
TEKST PIEŚNI nr 782- „A gdzie pan jadzies, panie Nichale?”
A gdzie pan jadzies, panie Nichale?
Az do Warsiawy na zalicanie.
Tam sie zalicoj, ale zidz komu,
Zeźli nieładno, wracaj do domu.
Oj ładno, ładno i urodliwo,
Warkocyk splita, rance umywo.
Jadzie pan do nij śtyroma końmi,
Spodoboł ni sie majentek u nij.
Nie tak majentek, jek una sama,
Po folwarku sie spacerowała.
Przedała kolce i zauśnice,
Kupsiła folwark i kamnienice
W tyj kamnienicy sama nienskała,
Po folwarku sie spacerowała.
Tam na cmentorzu przy mogilarku,
Klancy dziwcyna przy swym kochanku.
Oj klancy, klancy i rzywnie płace,
Kogom kochała, juz nie oboce.
Obraz „Z pola”
Prezentuje kompozycję roślin i pięknego, gwarowego tekstu pieśni „Cyranecka nie ptak, dziwcyna nie ludzie” .
Autorka obrazu : Agnieszka Zielewicz
TEKST PIEŚNI nr 198 – „Cyranecka nie ptak, dziwcyna nie ludzie”
Cyranecka nie ptak, dziwcyna nie ludzie,
Odprowadziułbym jo, bo sama nie pudzie.
Odprowdziułbym jo do smygo domu,
Azebym jo ziedzioł, ze sobzie nie komu.
Sobzie Jasiul, sobzie, sobzie a nie komu,
Tylo mnie odprowadź bez pole do domu.
Odprowadziułbym cie na same podgródki,
Zebym si nie bojoł ojca ani matki.
M A R Z E C